WDŻ

Drodzy Rodzice

            Informujemy, że w Naszej szkole prowadzone są lekcje Wychowania do życia w rodzinie. Zajęcia te są integralną częścią programu wychowawczo – profilaktycznego szkoły, obejmują wszystkich uczniów od klasy czwartej do klasy ósmej. Wszystkie zajęcia są dostosowane do wieku i wrażliwości uczniów. Mają na celu ukazywanie wartości rodziny w życiu osobistym człowieka oraz pomoc w przygotowaniu się do zrozumienia i akceptacji przemian okresu dojrzewania. Wiedza przekazywana podczas zajęć jest zgodna z nauczaniem Kościoła Katolickiego. Zajęcia są prowadzone prze osobę przygotowaną do tego zajęcia po przez ukończenie między innymi: Studiów na Rodziną na UKSW.

Rozkład treści nauczania dla klas IV-VIII szkoły podstawowej (do programu „Wędrując ku dorosłości”)

Podstawa programowa zajęć szkolnych „Wychowanie do życia w rodzinie”
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz. U. z 2017, poz. 356 ze zm. Dz. U. z 2018, poz. 1679)
– załącznik nr 2 (dotyczy szkoły podstawowej)

Podstawa została dostosowana do nowego podziału etapów nauczania. Treści programowe tych zajęć, zgodnie z decyzją MEN, są przeznaczone do realizacji w pięciu klasach: od IV do VIII.

Nowa podstawa programowa, w porównaniu z poprzednią jest znacznie poszerzona i uszczegółowiona, a treści nauczania sformułowane w języku wymagań zostały podzielone na sześć działów: rodzina, dojrzewanie, seksualność człowieka, życie jako fundamentalna wartość, płodność, postawy. Seksualność człowieka w nowych podstawach została potraktowana integralnie i powiązana ze wszystkimi wymiarami osoby. Uwzględniono nie tylko aspekt fizyczny, ale także psychiczny, intelektualny, społeczny i moralny człowieka. Takie ujęcie obliguje do zwrócenia szczególnej uwagi na osobowe odniesienie do seksualności (traktowanie podmiotowe), a także uwzględnienie istotnych zagadnień wychowawczych jak: szacunek, miłość i troska o dobro najbliższych. Rozkład treści nauczania Wiedza dotycząca rozwoju płciowego, zmian psychicznych, komunikacji w rodzinie i przygotowania do pełnienia przyszłych ról małżeńskich i rodzicielskich jest tak ułożona, aby umożliwiała uczniom nie tylko zdobywanie informacji, ale także pomagała w rozwijaniu kompetencji społecznych. Niektóre treści programowe mają charakter „dalekosiężny”, dotyczą starszej młodzieży, np. dojrzałość do małżeństwa i założenia rodziny Intencją tego programu jest przede wszystkim wsparcie młodych ludzi w ich harmonijnym i bezpiecznym rozwoju.

Klasa IV

1. Funkcje rodziny:

• prokreacyjna i opiekuńcza,
• wychowawcza i psychiczno-uczuciowa,
• ekonomiczna,
• rekreacyjna – towarzyska i kulturowa,
• socjalizacyjna i integracyjno-kontrolna.

2. Relacje w rodzinie

• miejsce dziecka w rodzinie i jego rola,
• odpowiedzialność wszystkich członków za atmosferę panującą w rodzinie: uprzejmość, uczynność,
• okazywanie szacunku rodzicom, dziadkom, rodzeństwu; sposoby wyrażania wdzięczności,
• tradycje rodzinne i wspólne świętowanie,
• zasady savoir-vivr’u wobec najbliższych i w różnych sytuacjach społecznych.

3. Dojrzewanie

• Człowiek – istota płciowa,
• charakterystyka zmian fizycznych i psychicznych okresu adolescencji (dziewcząt i chłopców),
• higiena okresu dojrzewania.

4. Życie jako fundamentalna wartość

• rozwój prenatalny dziecka,
• przyjęcie dziecka do rodziny,
• postawa szacunku i troski wobec życia i zdrowia dziecka.

5. Prawo człowieka do intymności

• sfera intymności – sferą bezpieczeństwa,
• potrzeba nieufności i dystansu wobec obcych ludzi,
• prawo nietykalności osobistej i ochrona tego prawa.

Klasa V

1. O budowaniu bliskich relacji w rodzinie

• rodzina miejscem zaspokojenia potrzeb człowieka (biologicznych, fizycznych, emocjonalnych,
• intelektualnych, i duchowych),
• budowanie relacji a uczucia, postawy i zachowania,
• rodzaje uczuć,
• sposoby wyrażania i komunikowania uczuć, w tym wyrażanie postawy miłości do najbliższych.

2. Formacyjna rola rodziny w zakresie:

• przekazywania wiedzy o życiu, człowieku i świecie,
• kształtowania postaw,
• ćwiczenia umiejętności,
• tworzenia hierarchii wartości,
• uczenia norm i zgodnych z nimi zachowań.

3. Komunikacja w rodzinie

• czynniki wspierające komunikację w rodzinie,
• najczęstsze przyczyny konfliktów rodzinnych,
• sposoby rozwiązywania konfliktów,
• umiejętność przepraszania i wybaczania.

4. Czas wolny

• sposoby wykorzystania czasu wolnego; rozwijanie pasji, zainteresowań,
• umiejętność organizowania świętowania i kultywowania tradycji rodzinnych, narodowych i regionalnych,
• rola kontaktów ze światem kultury i przyrodą,
• savoir-vivre –zachowanie w kontakcie z przyrodą i w miejscach związanych z kulturą (w teatrze, w filharmonii, w kinie).

5. Budowanie relacji koleżeńskich i przyjacielskich

• umiejętność tworzenia relacji międzyludzkich,
• znaczenie relacji międzyosobowych w rozwoju społeczno-emocjonalnym,
• podtrzymywanie więzi koleżeńskich i przyjacielskich,
• warunki przyjaźni,
• przyjaźń szkołą charakteru,
• pozytywny stosunek do niepełnosprawnych kolegów i przyjaciół.

6. Problemy rozwoju psychofizycznego dziewcząt i chłopców

• odmienność tempa rozwoju nastolatków,
• akceleracja – przyspieszenie rozwoju fizycznego,
• labilność emocjonalna w okresie pokwitania,
• wyjaśnienie wątpliwości związanych z rozwojem adolescentów.

7. Media – zalety i minusy

• świadome korzystanie ze środków społecznego przekazu,
• wybór określonych treści,
• limitowanie czasu poświęconego mediom.

Klasa VI

1. Rodzina w społeczeństwie

• typy i struktury rodziny: wielopokoleniowa, pełna, niepełna, zrekonstruowana,
• rodzina zastępcza; adopcja.

2. Pomoc instytucjonalna rodzinie

• w sytuacji choroby,
• zachowań ryzykownych i uzależnienia,
• ubóstwa i bezrobocia,
• problemów pedagogicznych, psychologicznych i prawnych.

3. Komunikacja interpersonalna

• zasady i znaczenie komunikacji międzyludzkiej,
• odpowiedzialność za manifestowane reakcje – wypowiadane i pisane słowa (również w Internecie),
• radzenie sobie w sytuacji presji grupy,
• kształtowanie i wyrażanie postaw asertywnych,
• sposoby odwiania tak, by nie ranić drugiej osoby,
• sposoby radzenia sobie w sytuacjach konfliktu i stresu.

4. Higiena i zdrowie nastolatków

• zasady właściwego odżywiania i higienicznego trybu życia,
• typowe kłopoty nastolatka (z cerą, potliwością, przetłuszczaniem się włosów),
• zasady higieny osobistej, ubioru, otoczenia,
• właściwe odżywianie; zaburzenia funkcjonowania organizmu w przypadku anoreksji i bulimii,
• higieniczny tryb życia: sen, odpoczynek.

5. Obrona własnej intymności

• szacunek dla ciała w kontekście godności człowieka,
• zachowania, które łamią prawo do intymności,
• sytuacje, które naruszają intymność,
• asertywność wobec próby naruszenia sfery intymnej,
• konieczność wypracowania postawy czujności wobec dwuznacznych zachowań innych osób.

6. Media – za i przeciw

• specyfika mediów,
• zagrożenie uzależnieniem od gier komputerowych,
• cyberprzemoc (stalking, cyberbulling),
• media społecznościowe (hejting),
• strony pornograficzne (przedmiotowe traktowanie człowieka; możliwość uzależnienia).

Klasa VII

1. Dojrzałość – to znaczy…

• kryteria dojrzałości (biologiczna, psychiczna, społeczna, prawna),
• samowychowanie, samodyscyplina a samodzielność i wolność.

2. Rozwój fizyczny

• przejawy dojrzewania biologicznego dziewcząt i chłopców,
• problemy okresu dojrzewania.

3. Zmiany psychiczne okresu dojrzewania

• burzliwe wzrastanie,
• krytycyzm wobec dorosłych,
• poszukiwanie własnej tożsamości.

4. Przekazywanie życia

• małżeństwo – miłość i odpowiedzialność,
• działanie hormonów płciowych.

5. Mężczyzna i kobieta. Układ rozrodczy

• budowa i działanie męskiego układu płciowego,
• budowa i działanie żeńskiego układu płciowego.

6. Ciąża – czas oczekiwania

• zapłodnienie,
• rozwój dziecka, okres zarodkowy, płodowy,
• przebieg ciąży.

7. Pierwsze kroki w szczęśliwe dzieciństwo

• rola miłości matki i ojca od poczęcia dziecka,
• szkoła rodzenia,
• naturalny poród,
• karmienie naturalne,
• przyjęcie dziecka jako nowego członka rodziny,
• gdy rodzi się dziecko niepełnosprawne…

8. Rozwój człowieka

• okres noworodkowy,
• okres niemowlęcy,
• okres przedszkolny,
• młodszy wiek szkolny,
• starszy wiek szkolny,
• dorosłość,
• starość.

9. Komunikacja w rodzinie

• rola rozmowy,
• uczucia – ich rola,
• warunki dobrej komunikacji międzyosobowej.

10. Savoir-vivre, czyli sztuka życia

• rola savoir-vivre w życiu człowieka,
• właściwy ubiór,
• dobre maniery w praktyce,
• asertywność – dobra ochrona.

11. Pierwsze uczucia

• fascynacje płcią przeciwną, zachowania,
• randki – motywy umawiania się,
• spotkania i rozstania.

12. Zagrożenia, uzależnienia

• utrata wolności,
• rodzaje uzależnień,
• czynniki ryzyka,
• co sprzyja uzależnieniom,
• uzależnienie od substancji psychoaktywnych.

13. Uzależnienia behawioralne

• uzależnienia od komputera i Internetu,
• fonoholizm,
• zakupoholizm,
• autoagresja,
• pornografia.

14. Rola autorytetu w życiu człowieka

• autorytet w relacji osobowej,
• autorytet a idol,
• gdy upada autorytet…

Klasa VIII

1. Rozwój psychoseksualny człowieka

• cielesność, płciowość, seksualność,
• różnice w rozwoju psychoseksualnym dziewcząt i chłopców,
• identyfikacja z własną płcią,
• męskość, kobiecość; komplementarność płci.

2. Miłość w życiu człowieka

• budowanie relacji międzyosobowych w okresie młodzieńczym,
• zakochanie i miłość,
• rodzaje miłości i etapy jej rozwoju.

3. Odpowiedzialność w przeżywaniu własnej płciowości i budowanie szczęśliwych więzi

• integracja seksualna,
• prawo pierwszych połączeń,
• wzajemna pomoc i szacunek,
• związek między aktywnością seksualną a miłością i odpowiedzialnością,
• problemy z przedmiotowym traktowaniem człowieka w dziedzinie seksualnej,
• argumenty biomedyczne, psychologiczne, społeczne i moralne za inicjacją seksualną w małżeństwie.

4. Przedwczesna inicjacja seksualna

• przyczyny, skutki i profilaktyka,
• choroby przenoszone drogą płciową, w tym AIDS (specyfika, rozwój, i objawy; profilaktyka),
• ciąża nieletnich; zagrożenie aborcją,
• różne odniesienia do seksualności: permisywna, relatywna i normatywna.

5. Płodność człowieka

• charakterystyka płodności mężczyzny i kobiety,
• metody rozpoznawania płodności, ich przydatność w planowaniu rodziny i diagnostyce zaburzeń,
• problemy z płodnością, przyczyny, skutki, profilaktyka i leczenie,
• zapłodnienie in vitro a naprotechnologia,
• antykoncepcja i jej rodzaje; ocena w aspekcie medycznym, psychologicznym, ekologicznym, ekonomicznym, społecznym i moralnym,
• różnice między antykoncepcją a naturalnym planowaniem rodziny.

6. Rodzina w kontekście trwałości małżeństwa, miłości, wzajemnego szacunku i troski

• dojrzałość do małżeństwa i założenie rodziny,
• kryteria wyboru małżonka,
• motywy zawierania małżeństwa,
• czynniki warunkujące trwałość małżeństwa,
• powodzenie relacji małżeńskiej i rodzinnej,
• troska o osoby chore i niepełnosprawne,
• sytuacja rodziny w przypadku śmierci dziecka przed narodzeniem,
• śmierć w rodzinie i współtowarzyszenie bliskim w przeżywaniu żałoby,
• zachowanie pamięci o zmarłych.

7. Rodzina a normy i prawo

• normy moralne w życiu małżeńskim i rodzinnym.
• przepisy prawa chroniące rodzinę.