Drodzy Rodzice
Zachęcamy Państwa do zapoznania się z podręcznikami, ćwiczeniami i filmami przygotowanymi na zajęcia WDŻ, których trailery są dostępne na stronach https://rodzinatv.myvod.io/ oraz https://www.wdz.edu.pl/
Informujemy, że w Naszej szkole prowadzone są lekcje wychowania do życia w rodzinie. Zajęcia te są integralną częścią programu wychowawczo – profilaktycznego szkoły, Są obowiązkowe dla wszystkich uczniów. Wszystkie zajęcia są dostosowane do wieku i wrażliwości uczniów. Mają na celu ukazywanie wartości rodziny w życiu osobistym człowieka oraz pomoc w przygotowaniu się do zrozumienia i akceptacji przemian okresu dojrzewania. Wiedza przekazywana podczas zajęć jest zgodna z nauczaniem Kościoła Katolickiego. Zajęcia są prowadzone prze osobę przygotowaną do tego zajęcia po przez ukończenie między innymi: Studiów na Rodziną na UKSW.
Rozkład treści nauczania dla klas IV-VIII szkoły podstawowej (do programu „Wędrując ku dorosłości”)
Podstawa programowa zajęć szkolnych „wychowanie do życia w rodzinie” (rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 roku) została dostosowana do nowego podziału etapów nauczania. Treści programowe tych zajęć, zgodnie z decyzją MEN, są przeznaczone do realizacji w pięciu klasach: od IV do VIII.
Nowa podstawa programowa, w porównaniu z poprzednią jest znacznie poszerzona i uszczegółowiona, a treści nauczania sformułowane w języku wymagań zostały podzielone na sześć działów: rodzina, dojrzewanie, seksualność człowieka, życie jako fundamentalna wartość, płodność, postawy. Seksualność człowieka w nowych podstawach została potraktowana integralnie i powiązana ze wszystkimi wymiarami osoby. Uwzględniono nie tylko aspekt fizyczny, ale także psychiczny, intelektualny, społeczny i moralny człowieka. Takie ujęcie obliguje do zwrócenia szczególnej uwagi na osobowe odniesienie do seksualności (traktowanie podmiotowe), a także uwzględnienie istotnych zagadnień wychowawczych jak: szacunek, miłość i troska o dobro najbliższych. Rozkład treści nauczania Wiedza dotycząca rozwoju płciowego, zmian psychicznych, komunikacji w rodzinie i przygotowania do pełnienia przyszłych ról małżeńskich i rodzicielskich jest tak ułożona, aby umożliwiała uczniom nie tylko zdobywanie informacji, ale także pomagała w rozwijaniu kompetencji społecznych. Niektóre treści programowe mają charakter „dalekosiężny”, dotyczą starszej młodzieży, np. dojrzałość do małżeństwa i założenia rodziny Intencją tego programu jest przede wszystkim wsparcie młodych ludzi w ich harmonijnym i bezpiecznym rozwoju.
Klasa IV
1. Funkcje rodziny:
• prokreacyjna i opiekuńcza,
• wychowawcza i psychiczno-uczuciowa,
• ekonomiczna,
• rekreacyjna – towarzyska i kulturowa,
• socjalizacyjna i integracyjno-kontrolna.
2. Relacje w rodzinie
• miejsce dziecka w rodzinie i jego rola,
• odpowiedzialność wszystkich członków za atmosferę panującą w rodzinie: uprzejmość, uczynność,
• okazywanie szacunku rodzicom, dziadkom, rodzeństwu; sposoby wyrażania wdzięczności,
• tradycje rodzinne i wspólne świętowanie,
• zasady savoir-vivr’u wobec najbliższych i w różnych sytuacjach społecznych.
3. Dojrzewanie
• Człowiek – istota płciowa,
• charakterystyka zmian fizycznych i psychicznych okresu adolescencji (dziewcząt i chłopców),
• higiena okresu dojrzewania.
4. Życie jako fundamentalna wartość
• rozwój prenatalny dziecka,
• przyjęcie dziecka do rodziny,
• postawa szacunku i troski wobec życia i zdrowia dziecka.
5. Prawo człowieka do intymności
• sfera intymności – sferą bezpieczeństwa,
• potrzeba nieufności i dystansu wobec obcych ludzi,
• prawo nietykalności osobistej i ochrona tego prawa.
Klasa V
1. O budowaniu bliskich relacji w rodzinie
• rodzina miejscem zaspokojenia potrzeb człowieka (biologicznych, fizycznych, emocjonalnych,
intelektualnych, i duchowych),
• budowanie relacji a uczucia, postawy i zachowania,
• rodzaje uczuć,
• sposoby wyrażania i komunikowania uczuć, w tym wyrażanie postawy miłości do najbliższych.
2. Formacyjna rola rodziny w zakresie:
• przekazywania wiedzy o życiu, człowieku i świecie,
• kształtowania postaw,
• ćwiczenia umiejętności,
• tworzenia hierarchii wartości,
• uczenia norm i zgodnych z nimi zachowań.
3. Komunikacja w rodzinie
• czynniki wspierające komunikację w rodzinie,
• najczęstsze przyczyny konfliktów rodzinnych,
• sposoby rozwiązywania konfliktów,
• umiejętność przepraszania i wybaczania.
4. Czas wolny
• sposoby wykorzystania czasu wolnego; rozwijanie pasji, zainteresowań,
• umiejętność organizowania świętowania i kultywowania tradycji rodzinnych, narodowych i regionalnych,
• rola kontaktów ze światem kultury i przyrodą,
• savoir-vivre –zachowanie w kontakcie z przyrodą i w miejscach związanych z kulturą (w teatrze, w filharmonii, w kinie).
5. Budowanie relacji koleżeńskich i przyjacielskich
• umiejętność tworzenia relacji międzyludzkich,
• znaczenie relacji międzyosobowych w rozwoju społeczno-emocjonalnym,
• podtrzymywanie więzi koleżeńskich i przyjacielskich,
• warunki przyjaźni,
• przyjaźń szkołą charakteru,
• pozytywny stosunek do niepełnosprawnych kolegów i przyjaciół.
6. Problemy rozwoju psychofizycznego dziewcząt i chłopców
• odmienność tempa rozwoju nastolatków,
• akceleracja – przyspieszenie rozwoju fizycznego,
• labilność emocjonalna w okresie pokwitania,
• wyjaśnienie wątpliwości związanych z rozwojem adolescentów.
7. Media – zalety i minusy
• świadome korzystanie ze środków społecznego przekazu,
• wybór określonych treści,
• limitowanie czasu poświęconego mediom.
Klasa VI
1. Rodzina w społeczeństwie
• typy i struktury rodziny: wielopokoleniowa, pełna, niepełna, zrekonstruowana,
• rodzina zastępcza; adopcja.
2. Pomoc instytucjonalna rodzinie
• w sytuacji choroby,
• zachowań ryzykownych i uzależnienia,
• ubóstwa i bezrobocia,
• problemów pedagogicznych, psychologicznych i prawnych.
3. Komunikacja interpersonalna
• zasady i znaczenie komunikacji międzyludzkiej,
• odpowiedzialność za manifestowane reakcje – wypowiadane i pisane słowa (również w Internecie),
• radzenie sobie w sytuacji presji grupy,
• kształtowanie i wyrażanie postaw asertywnych,
• sposoby odma
wiania tak, by nie ranić drugiej osoby,
• sposoby radzenia sobie w sytuacjach konfliktu i stresu.
4. Higiena i zdrowie nastolatków
• zasady właściwego odżywiania i higienicznego trybu życia,
• typowe kłopoty nastolatka (z cerą, potliwością, przetłuszczaniem się włosów),
• zasady higieny osobistej, ubioru, otoczenia,
• właściwe odżywianie; zaburzenia funkcjonowania organizmu w przypadku anoreksji i bulimii,
• higieniczny tryb życia: sen, odpoczynek.
5. Obrona własnej intymności
• szacunek dla ciała w kontekście godności człowieka,
• zachowania, które łamią prawo do intymności,
• sytuacje, które naruszają intymność,
• asertywność wobec próby naruszenia sfery intymnej,
• konieczność wypracowania postawy czujności wobec dwuznacznych zachowań innych osób.
6. Media – za i przeciw
• specyfika mediów,
• zagrożenie uzależnieniem od gier komputerowych,
• cyberprzemoc (stalking, cyberbulling),
• media społecznościowe (hejting),
• strony pornograficzne (przedmiotowe traktowanie człowieka; możliwość uzależnienia).
Klasa VII
1. Dojrzałość – to znaczy...
• kryteria dojrzałości (biologiczna, psychiczna, społeczna, prawna),
• samowychowanie, samodyscyplina a samodzielność i wolność.
2. Rozwój fizyczny
• przejawy dojrzewania biologicznego dziewcząt i chłopców,
• problemy okresu dojrzewania.
3. Zmiany psychiczne okresu dojrzewania
• burzliwe wzrastanie,
• krytycyzm wobec dorosłych,
• poszukiwanie własnej tożsamości.
4. Przekazywanie życia
• małżeństwo – miłość i odpowiedzialność,
• działanie hormonów płciowych.
5. Mężczyzna i kobieta. Układ rozrodczy
• budowa i działanie męskiego układu płciowego,
• budowa i działanie żeńskiego układu płciowego.
6. Ciąża – czas oczekiwania
• zapłodnienie,
• rozwój dziecka, okres zarodkowy, płodowy,
• przebieg ciąży.
7. Pierwsze kroki w szczęśliwe dzieciństwo
• rola miłości matki i ojca od poczęcia dziecka,
• szkoła rodzenia,
• naturalny poród,
• karmienie naturalne,
• przyjęcie dziecka jako nowego członka rodziny,
• gdy rodzi się dziecko niepełnosprawne...
8. Rozwój człowieka
• okres noworodkowy,
• okres niemowlęcy,
• okres przedszkolny,
• młodszy wiek szkolny,
• starszy wiek szkolny,
• dorosłość,
• starość.
9. Komunikacja w rodzinie
• rola rozmowy,
• uczucia – ich rola,
• warunki dobrej komunikacji międzyosobowej.
10. Savoir-vivre, czyli sztuka życia
• rola savoir-vivre w życiu człowieka,
• właściwy ubiór,
• dobre maniery w praktyce,
• asertywność – dobra ochrona.
11. Pierwsze uczucia
• fascynacje płcią przeciwną, zachowania,
• randki – motywy umawiania się,
• spotkania i rozstania.
12. Zagrożenia, uzależnienia
• utrata wolności,
• rodzaje uzależnień,
• czynniki ryzyka,
• co sprzyja uzależnieniom,
• uzależnienie od substancji psychoaktywnych.
13. Uzależnienia behawioralne
• uzależnienia od komputera i Internetu,
• fonoholizm,
• zakupoholizm,
• autoagresja,
• pornografia.
14. Rola autorytetu w życiu człowieka
• autorytet w relacji osobowej,
• autorytet a idol,
• gdy upada autorytet...
Klasa VIII
1. Rozwój psychoseksualny człowieka
• cielesność, płciowość, seksualność,
• różnice w rozwoju psychoseksualnym dziewcząt i chłopców,
• identyfikacja z własną płcią,
• męskość, kobiecość; komplementarność płci.
2. Miłość w życiu człowieka
• budowanie relacji międzyosobowych w okresie młodzieńczym,
• zakochanie i miłość,
• rodzaje miłości i etapy jej rozwoju.
3. Odpowiedzialność w przeżywaniu własnej płciowości i budowanie szczęśliwych więzi
• integracja seksualna,
• prawo pierwszych połączeń,
• wzajemna pomoc i szacunek,
• związek między aktywnością seksualną a miłością i odpowiedzialnością,
• problemy z przedmiotowym traktowaniem człowieka w dziedzinie seksualnej,
• argumenty biomedyczne, psychologiczne, społeczne i moralne za inicjacją seksualną w małżeństwie.
4. Przedwczesna inicjacja seksualna
• przyczyny, skutki i profilaktyka,
• choroby przenoszone drogą płciową, w tym AIDS (specyfika, rozwój, i objawy; profilaktyka),
• ciąża nieletnich; zagrożenie aborcją,
• różne odniesienia do seksualności: permisywna, relatywna i normatywna.
5. Płodność człowieka
• charakterystyka płodności mężczyzny i kobiety,
• metody rozpoznawania płodności, ich przydatność w planowaniu rodziny i diagnostyce zaburzeń,
• problemy z płodnością, przyczyny, skutki, profilaktyka i leczenie,
• zapłodnienie in vitro a naprotechnologia,
• antykoncepcja i jej rodzaje; ocena w aspekcie medycznym, psychologicznym, ekologicznym, ekonomicznym, społecznym i moralnym,
• różnice między antykoncepcją a naturalnym planowaniem rodziny.
6. Rodzina w kontekście trwałości małżeństwa, miłości, wzajemnego szacunku i troski
• dojrzałość do małżeństwa i założenie rodziny,
• kryteria wyboru małżonka,
• motywy zawierania małżeństwa,
• czynniki warunkujące trwałość małżeństwa,
• powodzenie relacji małżeńskiej i rodzinnej,
• troska o osoby chore i niepełnosprawne,
• sytuacja rodziny w przypadku śmierci dziecka przed narodzeniem,
• śmierć w rodzinie i współtowarzyszenie bliskim w przeżywaniu żałoby,
• zachowanie pamięci o zmarłych.
• normy moralne w życiu małżeńskim i rodzinnym.
• przepisy prawa chroniące rodzinę.